Internationaal

Overzicht internationale wetgeving (eCMR protocol) en EU-wetgeving

Voor grensoverschrijdend wegtransport gelden de bepalingen uit het eCMR protocol, dat in 2008 als bijlage aan het VN-verdrag betreffende de overeenkomst tot internationaal vervoer van goederen over de weg (CMR-verdrag) is toegevoegd.

Daarnaast is de nieuwe eFTI verordening van de Europese Unie belangrijk. Deze verordening verplicht alle lidstaten om vanaf 2025 elektronische vervoersdocumenten te accepteren.

eCMR protocol

Het CMR-verdrag is automatisch van toepassing op vervoerovereenkomsten voor internationaal wegtransport, waarbij de plaats van inontvangstneming en/of de plaats van aflevering gelegen is in een lidstaat van het verdrag. Het verdrag kwam in 1956 tot stand. In 2008 werd een bijlage aan het verdrag toegevoegd om een elektronische vrachtbrief toe te staan. Dit protocol noemen we het eCMR protocol. Het eCMR protocol geldt alleen in landen die het protocol hebben geratificeerd dan wel zijn toegetreden. Voor de duidelijkheid: het CMR-verdrag en het eCMR protocol staan los van de Europese Unie. Bijvoorbeeld Engeland blijft ook na de Brexit lid van dit verdrag en het protocol. Voor een actueel overzicht van de lidstaten kunt u hier terecht.

Letterlijk staat er in het eCMR protocol:

Een elektronische vrachtbrief die voldoet aan de bepalingen van dit Protocol wordt als gelijkwaardig beschouwd aan de vrachtbrief bedoeld in het Verdrag en heeft bijgevolg dezelfde bewijskracht en dezelfde gevolgen als die vrachtbrief.

In het eCMR protocol worden eisen gesteld aan:

• de betrouwbaarheid van de elektronische ondertekening

• de integriteit van de gegevens in de vrachtbrief vanaf het moment van opmaak

• de traceerbaarheid van aanvullingen of wijzigingen in de vrachtbrief

• afspraken tussen partijen bij de vervoerovereenkomst over de gebruikte methode en procedures voor de elektronische vrachtbrief

De technische invulling van deze eisen wordt in het subthema Digitaliseren van vrachtbrieven besproken.

De eisen, die gesteld worden aan de betrouwbaarheid van de elektronische ondertekening, zijn vergelijkbaar met de geavanceerde handtekening als omschreven in artikel 3:15a van het Burgerlijk Wetboek. In dit artikel wordt tevens verwezen naar de EU-verordening 910/2014 betreffende elektronische identificatie en vertrouwensdiensten voor elektronisch transacties in de interne markt. Voor zover een land geen lid is van de EU zou de methode van elektronische ondertekenen kunnen afwijken. Daar gaan wij op deze website niet verder op in.

Conclusie

In landen, waar het eCMR protocol geldig is, kan de vrachtbrief elektronisch worden opgemaakt. Als deze elektronische vrachtbrief voldoet aan de bepalingen uit het protocol, dan wordt deze als gelijkwaardig aan de papieren vrachtbrief beschouwd. Dat betekend dat een dergelijke elektronische vrachtbrief dezelfde bewijskracht en dezelfde rechtsgevolgen heeft als de papieren vrachtbrief.

​​​​​​​Landen waar het eCMR protocol niet geldt

Bij grensoverschrijdend wegtransport naar of door landen, waar het eCMR protocol niet geldt, adviseren wij om alleen een elektronische vrachtbrief te gebruiken, als u overtuigd bent dat dit geen problemen oplevert. Bij controle door politie is een boete mogelijk. Bij aansprakelijkheid is niet zeker, of de verzekering of de rechter de elektronische vrachtbrief als bewijsstuk accepteert.

In sommige landen is een papieren vrachtbrief wettelijk verplicht (publiekrechtelijke verplichting). In dat geval zou een papieren print van de elektronische vrachtbrief wellicht voldoende zijn om aan overheidshandhavers (politie, inspectie, douane) te laten zien. Wij adviseren u niet zomaar ervan uit te gaan, dat dit toegestaan is, maar bij elk land nader informatie in te winnen, zodat u niet voor vervelende verrassingen komt te staan.

Conclusie

Indien in een land niet expliciet de mogelijkheid van een elektronische vrachtbrief is gegeven, dan adviseren wij om een papieren vrachtbrief te gebruiken.

Verordening van de EU

In augustus 2020 is de eFTI verordening (electronic Freight Transport Information) aangenomen. Dit is een EU-verordening, die alle Europese overheidsinstanties verplicht om digitaal aangeleverde informatie te accepteren. Dus ook elektronische vrachtbrieven. De eFTI verordening moet nader uitgewerkt worden op functionele en technische specificaties. Uiterlijk 2025 is de verordening van toepassing. Een uitgebreide toelichting op de eFTI Verordening leest u in Weg en Wagen nr.88.

Conclusie

Vanaf uiterlijk 2025 zijn alle lidstaten van de Europese Unie verplicht om de elektronische vrachtbrief te accepteren als juridisch gelijkwaardig aan de papieren vrachtbrief. Dus ook die landen die het e-cmr protocol dan nog niet hebben geratificeerd.