SVA Kennisbank thema CMR en eCMR

Toelichting op het CMR-verdrag

home  cmr en ecmr cmr-verdrag / toelichting op het CMR-verdrag


In 1956 kwam het CMR-verdrag tot stand in de Verenigde Naties. De afkorting CMR staat voor ‘Convention relative au Contrat de Transport International de Marchandises par Route'. Doel van het verdrag is de uniformering van het internationale goederenverkeer over de weg. Centraal staat de standaardisering van de vrachtbrief en de aansprakelijkheid van de vervoerder.

Het CMR-verdrag is succesvol: alle Europese landen zijn lid, maar ook een groeiend aantal landen buiten Europa, met name in Azië. 

Er zijn twee protocollen geschreven in aanvulling op het verdrag. De lidstaten van het CMR-verdrag kunnen opteren om ook te tekenen voor deze protocollen. In 1978 werd het verdrag gewijzigd bij protocol om de SDR als eenheid in te voeren. In 2008 werd het verdrag uitgebreid met het protocol voor de elektronische vrachtbrief.


Automatisch van toepassing op overeenkomsten van internationaal wegvervoer

Het CMR-verdrag is automatisch van toepassing op vervoerovereenkomsten voor internationaal wegtransport, waarbij de plaats van inontvangstneming en/of de plaats van aflevering gelegen is in een lidstaat. Het CMR-verdrag is dwingend recht. Met andere woorden: algemene voorwaarden en vervoersafspraken tussen partijen, die in strijd zijn met het CMR, zijn ongeldig. In Nederland kunt u  ervoor kiezen om het CMR van toepassing te verklaren op uw overeenkomsten van binnenlands vervoer.

Wat staat er in het CMR-verdrag?

Het CMR regelt onder andere de volgende onderwerpen van de vervoerovereenkomst:

  • Vrachtbrief Verplichting om een vrachtbrief op te maken per zending. Aanduidingen op de vrachtbrief. Bewijskracht.
  • Goed erin, goed eruit Inontvangstneming van de goederen door de vervoerder. Verpakking van de goederen. Aflevering door de vervoerder. Ontvangstbewijs van de geadresseerde.
  • Aansprakelijkheid Overmacht. Opzet of bewuste roekeloosheid.
  • Omvang van de schadevergoeding Aansprakelijkheidslimiet.
  • Verjaring
  • Forumkeuze In welk land is de rechter bevoegd? Is arbitrage toegestaan?
  • Opvolgend vervoer
  • Dwingend recht

AVC aanvullend op het CMR

Een aantal onderwerpen wordt niet of slechts gedeeltelijk geregeld in het CMR. Bijvoorbeeld: wie moet laden en lossen, betalingsvoorwaarden, retentierecht, verpanding. Daarom adviseren wij om de AVC van toepassing te verklaren bij grensoverschrijdend in aanvulling op het CMR.

Toelichting op het CMR

In het blad Weg en Wagen wordt geschreven over het CMR-verdrag. In deze artikelen wordt aandacht besteed aan jurisprudentie. Ook worden de bepalingen van het CMR verder uitgelegd. U kunt zich gratis abonneren op Weg en Wagen.

In 1984 schreef prof. dr. K.F. Haak een dissertatie over het CMR-verdrag, dat bij Stichting Vervoeradres werd uitgegeven onder de titel De aansprakelijkheid van de vervoerder ingevolge de CMR. Het proefschrift werd gedrukt door de Stichting Vervoeradres (ISBN 90-9000 772-5). De dissertatie verscheen eveneens in een handelseditie (ISBN 90-9000 771-7). In 1986 verscheen een Engelse vertaling van de handelseditie (ISBN 90-800048-2-0).

De boeken zijn nog steeds gewild als naslagwerk, maar steeds moeilijker te vinden. Daarom hebben de auteur en de Stichting besloten om de NVV en de Universiteitsbibliotheek Erasmus Universiteit Rotterdam licentie te verlenen om de beide handelsedities o.m. via de respectieve websites kosteloos te ontsluiten voor onderzoeks- en onderwijsdoeleinden. Download NL. Download EN.

Waarom zijn er verschillende interpretaties per lidstaat?

In 1956 kwam het CMR-verdrag tot stand in de Verenigde Naties. Het verdrag beoogt de voorwaarden voor overeenkomsten voor internationaal vervoer van goederen over de weg te uniformeren. Het verdrag bepaalt de aansprakelijkheid van de vervoerder en schrijft het gebruik van de vrachtbrief voor.

Conflicten en schadeclaims worden voorgelegd aan de bevoegde rechtbank in de betreffende lidstaat. Hierdoor is de uitleg van de bepalingen uit het CMR-verdrag bij de nationale rechtbanken komen te liggen.

In de juridische praktijk blijkt, dat er verschillende interpretaties bestaan per artikel uit het CMR. Als gevolg hiervan kan het zogenaamde forumshoppen lonen. Er is vaak keuze tussen twee landen om naar de rechter te gaan. Een rechtsgeschil wordt aangebracht in het land met een voor de eiser gunstige interpretatie. Met name als de beperkte aansprakelijkheid van de vervoerder doorbroken kan worden en daarmee de vervoerder volledig aansprakelijk gesteld kan worden, zal een onderzoek naar de verschillen in interpretatie door nationale rechters worden ingesteld. Een overzicht van interpretaties vindt u op deze pagina.