Vraag
Wij ontvingen een vrachtbrief, die is ondertekend i.o. (= in opdracht), en ik vraag mij af of dit rechtsgeldig is. Deze vrachtbrief is volgens ons vals opgemaakt en hiertegen is aangifte gedaan van valsheid in geschrifte. Kunt u hierover meer informatie geven?
Antwoord
Op zich is het ondertekenen van de vrachtbrief i.o. toegestaan. De vraag is natuurlijk of jullie als opdrachtgever inderdaad iemand gemachtigd hebben om namens jullie te tekenen. Helaas kun je dat aan de vrachtbrief zelf niet zien. Wellicht bestaat er andere correspondentie, waaruit dit blijkt?
Het lijkt erop alsof de vrachtbrief door de vervoerder is opgemaakt. Hebben jullie deze vervoerder (rechtstreeks of via een expediteur of via een hoofdvervoerder) opdracht tot vervoer gegeven?
De vrachtbrief is een vastlegging van de vervoerovereenkomst. Met behulp van de vrachtbrief kunnen afzender en vervoerder vastleggen, of de goederen daadwerkelijk zijn overgedragen: eerstens van afzender aan de vervoerder, tweedens van de vervoerder aan de geadresseerde.
1 Wie mogen de vrachtbrief ondertekenen?
Afzender, vervoerder en (na aflevering van de goederen) de geadresseerde zijn partij bij de vervoerovereenkomst. Deze partijen zetten hun handtekening onder de vrachtbrief ten teken dat zij het met de inhoud van de vrachtbrief eens zijn. De handtekening door de vervoerder betekent tevens, dat de goederen zoals vermeld in de vrachtbrief aan hem overgedragen zijn.
In veel gevallen worden de contractspartijen bij de vervoerovereenkomst door derden vertegenwoordigd. Bijvoorbeeld: het distributiecentrum dat de opslag en uitslag van de goederen verzorgd, zal de goederen in de vrachtwagen laden en de vrachtbrief ondertekenen namens de afzender. Of de (hoofd)vervoerder sluit een ondervervoerovereenkomst af met een ondervervoerder, die feitelijk het vervoer uitvoert en dan namens de vervoerder de vrachtbrief tekent. De werknemers van deze bedrijven tekenen de vrachtbrief namens de partijen, die de vervoerovereenkomst hebben gesloten.
2. Wat is het rechtsgevolg van de ondertekening?
In de vrachtbrief staan de afspraken, die tussen de partijen gemaakt zijn, over het vervoer van de goederen. Door ondertekening van de vrachtbrief bevestigen partijen dat de vrachtbrief correct is ingevuld en dat de goederen in goede staat zijn overgedragen respectievelijk in ontvangst zijn genomen. Als een vervoerder een voorbehoud maakt op de vrachtbrief, dan geldt de ondertekening als bevestiging van dat voorbehoud. Met het plaatsen van de handtekening vormt de vrachtbrief bewijs tussen de partijen van de vervoerovereenkomst. Uiteraard moet de ondertekenaar wel op een of andere manier bevoegd zijn tot ondertekening. Het bedrijf, dat de goederen in de vrachtwagen plaatst en de vrachtbrief tekent, moet wel opdracht daartoe gehad hebben van de afzender.
3. Wat is de waarde van de vrachtbrief zonder ondertekening?
Als alle partijen de vrachtbrief ondertekenen, dan dient de vrachtbrief zonder meer als bewijs van vervoer en aflevering van de goederen. Dit geeft zekerheid aan betrokken partijen. Toch zijn er bedrijven, die vrachtbrieven niet (direct) tekenen. Daarmee maakt de ene partij zich afhankelijk van de andere partij in het geval er problemen zijn. Bij een niet getekende vrachtbrief kan een partij de geldigheid ervan betwisten en bijvoorbeeld betalingen of handelingen opschorten.
Vaak bestaan er naast de vrachtbrief nog andere bewijzen van opdrachten of informatie-uitwisseling. Echter, hoe de rechter zal omgaan met deze andere bewijzen, is moeilijk te voorspellen en veelal afhankelijk van de situatie.
Daarom: vertrouwen is goed, maar vragen om een handtekening is beter.
