Van papier naar digitaal: Proof of Union Status
In het kader van de digitalisering van douane-aangiftes wordt er door de douane steeds een aangifteformulier papierloos gemaakt. Per 1 maart 2024 zal de procedure met betrekking tot de T2L(F) veranderen en moet deze aangevraagd worden in de EU Customs Trader Portal van de Europese Unie.
Het T2L (F) document wordt gebruikt om goederen die reeds in het vrije verkeer van de EU zijn gebracht, te vervoeren tussen het vaste land en de overzeese gebieden en eilanden.
In dit artikel kijken we, voor welke goederen het formulier gebruikt moet worden, en welke procedure daarvoor gevolgd moet worden.
Wanneer wordt het T2L(F) gebruikt?
In de Europese douanewetgeving wordt een onderscheid gemaakt tussen twee soorten goederen: Uniegoederen en niet-Uniegoederen. Uniegoederen zijn goederen met Europese oorsprong, oftewel goederen die hier zijn ontstaan of geproduceerd. Ook goederen waarvoor een invoeraangifte is gedaan, worden als Uniegoederen aangemerkt. Deze goederen worden ook wel vrije goederen genoemd, omdat ze in het vrije verkeer zijn gebracht.
Alle goederen van buiten de Europese Unie, waarvoor nog geen invoeraangifte is gedaan, zijn niet-Uniegoederen. Deze zijn dus nog niet in het vrije verkeer gebracht.
Unie-goederen die de grenzen van de Europese Unie verlaten, krijgen automatisch de status niet-Uniegoederen en bevinden zich dan niet meer in het vrije verkeer. Wanneer deze goederen weer de EU binnenkomen, moet hiervoor opnieuw een invoeraangifte worden opgemaakt.
Goederen die zich in het vrije verkeer bevinden kunnen zonder douanedocumenten vervoerd worden. Maar er zijn gebieden die wel bij de EU horen, maar zich niet op het vasteland bevinden. Denk hierbij aan Malta, Cyprus en de Canarische Eilanden. Wanneer je namelijk de territoriale grenzen voorbijgaat, verliezen goederen hun vrije status (Uniestatus) en moet er weer een invoeraangifte worden gedaan op de plek van bestemming. Gelukkig is hiervoor een formulier aanwezig, zodat je geen invoerrechten, en eventueel btw, hoeft te betalen voor goederen die de Uniestatus hebben en naar EU-grondgebied worden vervoerd per zee-, land- of luchtvracht; het T2L(F).
Het T2L(F)
Met een T2L(F) toon je aan dat goederen ofwel van EU oorsprong zijn, of dat er al invoerrechten en btw over zijn betaald en de goederen zich dus in het vrije verkeer bevinden. Het T2L(F) is dus een oorsprongsdocument.
Het T2L wordt gebruikt indien een bestemming zowel bij het douanegebied als het fiscale gebied van de Unie hoort (bijv. Malta) en het T2L(F) gebruik je voor gebieden die wel bij het douanegebied horen, maar niet tot het fiscale gebied (bijv. Frans Guyana). De L staat namelijk voor Liberté en de F voor Fiscal.
Welk document je nodig hebt, kan je vrij eenvoudig terugvinden op de website van de Douane, onder het kopje Uitzonderingsgebieden.
Uiteraard kan er in het overzeese gebied ook een T2L(F) gemaakt worden zodat er bij invoer in een van de lidstaten geen invoerrechten betaald hoeft te worden.
Nieuwe werkwijze douane
Op dit moment worden T2L(F) documenten opgemaakt vanuit douanesoftware en kan dit ook uitbesteed worden aan bijvoorbeeld een douane-expediteur. Het document wordt vervolgens gestempeld door de douanepost, tenzij een vergunning voor zelfafgifte aanwezig is. In dat geval hoeft geen stempel gehaald te worden bij de Douane, en kan het document eenvoudig per mail toegezonden worden. Het hoeft namelijk niet op speciaal papier afgedrukt te worden.
De Nederlandse Douane gaat per 1 maart 2024 een nieuwe werkwijze implementeren welke door de EU is opgelegd, zodat de procedure papierloos kan plaatsvinden. Het T2L(F) kan dan niet meer aangevraagd worden in de douanesoftware, maar via de EU Customs Trader Portal. Deze Portal is inmiddels een paar jaar in gebruik, voornamelijk voor de aanvraag van douanevergunningen. Hiermee zien we dat de Douane in de lidstaten steeds meer een gezamenlijke database gebruiken die ook onderling gekoppeld zijn. Het is echter voor het eerst dat een document dat normaal als douaneaangifte werd ingediend, nu via de portal aangevraagd moet worden.
Het T2L(F) zal dan onder “PoUS” vallen: Proof of Union Status / bewijs van Uniestatus. Omdat de EU Portal door alle lidstaten wordt gebruikt, kunnen de aanvragen online ingezien worden door de autoriteiten.
Ook zal het met de uitrol van PoUS niet meer mogelijk zijn om die Uniestatus van goederen aan te tonen middels het scheepsmanifest, zoals een Bill of Lading (B/L). Er zal dus altijd een melding in PoUS moeten plaatsvinden, ook bij lijndiensten.
De procedure
Om in de EU Customs Trader Portal in te loggen, is eHerkenning niveau 3 nodig. Dit kan de exporteur zelf doen, maar er kan ook een machtiging worden gegeven aan een derde partij zoals bijvoorbeeld een douane-expediteur.
Na het inloggen moet de aanvraag ingevuld en aangevraagd worden. Elk document dat ingediend wordt, krijgt vervolgens een Movement Reference Number (MRN), oftewel een uniek referentienummer. De afgegeven documenten staan in een centrale database die door alle lidstaten geraadpleegd kunnen worden. In principe hoef je dus geen papierendocument meer mee te geven, al kan je deze naar alle waarschijnlijkheid wel downloaden uit de aanvraag. Bij het binnenbrengen van de goederen op de plek van bestemming moet het MRN doorgegeven worden aan de lokale Douaneautoriteiten. Zo kunnen zij zien dat de goederen zich al in het vrije verkeer bevonden en er niet nogmaals invoerrechten betaald hoeven worden.
In het huidige systeem moeten in ieder geval de ontvanger, goederencodes en gewichten ingevuld worden. Een aanname is dat dit bij de nieuwe werkwijze hetzelfde blijft.
Vergunningen
De Vergunning toegelaten afgever T2L(F) (ACP), of vergunning zelfafgifte uniestatus, blijft bestaan. Maar in plaats van dat de vergunninghouder nu een papieren versie van de T2L(F) uitdraait, loopt dit vanaf 1 maart 2024 via het PoUS systeem.
Als uw bedrijf een Vergunning toegelaten Afgever (ACP) heeft, dan mag u deze vergunning gebruiken voor goederen van derden, particulieren of bedrijven. Het blijft zodoende mogelijk om als (douane) vertegenwoordiger de documenten voor uw klanten aan te vragen.[1]
Voorbereiding
Maakt u nu gebruik van een T2L(F) of wilt u dat in de nabije toekomst gaan doen? Controleer dan alvast of u kunt inloggen in de EU Customs Trader Portal. Nog geen eHerkenning niveau 3? Vraag dit dan aan bij een van de aanbieders.
Indien u inlogt namens uw eigen organisatie, kies dan voor de optie marktdeelnemer. Logt u in namens een andere organisatie waarvoor u gemachtigd bent, kies dan voor de optie vertegenwoordiger.
Wilt u de werkzaamheden liever niet zelf doen maar uitbesteden aan uw agent? Zorg dan dat u tijdig een machtiging invult zodat de derde partij namens u kan inloggen. Vraag hiervoor informatie op bij uw agent. De verwerking van deze machtiging kan namelijk enkele werkdagen in beslag nemen. Indien uw agent de vergunning Toegelaten Afgever (ACP) heeft, verandert er niets voor u.
EU Customs Trader Portal nog niet stabiel
Met PoUS komt de EU weer een stap dichter bij papierloos aangeven. De vraag is uiteraard of de EU Customs Trader Portal hier de geschikte oplossing voor is. Immers kan NCTS (voor douanevervoer) ook EU-breed ingezien worden en hoeft daarbij niet online ingelogd te worden. We hebben met de invoering van CBAM gemerkt dat het EU Trader Portal niet stabiel is, met uitval van de systemen tot gevolg. Bij storingen is (nog) geen noodprocedure bekend, wat in de praktijk kan leiden tot ongewenste vertraging en de daarmee gepaard gaande kosten. Het is dus afwachten hoe stabiel het nieuwe PoUS zal werken, en wanneer de toelichting voor een noodprocedure gepubliceerd wordt.
Op het moment van schrijven bevindt het PoUS-systeem zich nog
in de testfase en is er helaas nog geen toegang. De Douane verwacht in februari
de testfase af te ronden en zal dan alle aangevers die al gebruikmaken van de
huidige vorm van de T2L(F)-documenten informeren over het nieuwe systeem.
