6. Verzekeringen voor de bedrijfsvoering van de vervoerder

De vervoerdersaansprakelijkheidsverzekering geeft dekking tegen schadeclaims als de lading niet compleet of beschadigd is afgeleverd. Daarnaast dient de vervoerder zich te verzekeren voor wettelijke aansprakelijkheid (WA). De meeste vervoerders zijn ook verzekerd voor schade aan materieel (wagenpark, heftrucks, kranen). Velen verrichten ook logistieke handelingen, zoals op- en overslag. Deze activiteiten vallen buiten de gewone vervoerdersaansprakelijkheidsverzekering, maar kunt u wel meeverzekeren. In dit hoofd- stuk krijgt u een overzicht van verzekeringen die belangrijk zijn in de bedrijfsvoering van de vervoerder.

6.1 De Vrachtautoverzekering (WA)

Veel verzekeringsmaatschappijen bieden een vrachtautoverzekering aan. Deze verzekering kent grofweg drie vormen van dekking:

• WA 

• WA + beperkt casco

•  WA + volledig casco

Wie moet zich verzekeren?

Iedereen die in Nederland met een motorrijtuig op de openbare weg rijdt, dient daarvoor een aansprakelijkheids- verzekering te hebben afgesloten. Volgens de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (WAM) rustde verzekeringsplicht op de bezitter. Dat is degene op wiens naam het kenteken staat geregistreerd bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW). Daarnaast rust de verzekeringsplicht op de houder van het motorrijtuig. Houderschap wil zeggen dat u voor u zelf of voor iemand anders de feitelijke heerschappij over het motorrijtuig heeft. Wie korte tijd een auto huurt, wordt niet als verzekeringsplichtig aangemerkt.

Voorbeeld 1

De huurder van een graafmachine, inclusief de bestuurder, is de houder bedoeld in de voor de graafmachine gesloten WAM-clausule, als deze huurder de feitelijke heerschappij heeft op het moment dat de graafmachine schade veroorzaakt. In dat geval is niet de bestuurder, maar de huurder degene die de graafmachine moet verzekeren.

Voorbeeld 2

Een werknemer krijgt als secundaire arbeidsvoorwaarde de beschikking over een leaseauto. Hij is duurzaam gebruiker van deze auto en daarom verzekeringsplichtig. In dit geval is dus niet de eigenaar van de auto, maar de leaserijder degene die de auto moet verzekeren.

WA-dekking

De wettelijk verplichte aansprakelijkheidsverzekering voor motorrijtuigen vergoedt schade die u met een vrachtwagen of een ander motorrijtuig aan anderen veroorzaakt. De bezitter van een motorrijtuig is volgens de WAM verplicht een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Deze wet regelt ook aan welke minimumeisen de verzekering moet voldoen. Wettelijk moet de verzekerde dekkingssom van deze WA-verzekering voor schade aan zaken € 1.120.000,- per gebeurtenis bedragen. Voor schade aan personen is dit € 5.600.000,- per gebeurtenis.

Gevaarlijke stoffen

De WAM heeft een speciale regeling voor het vervoer van gevaarlijke stoffen door motorrijtuigen met een maximaal toelaatbaar gewicht van 3.500 kilo en meer. Anders dan bij de aansprakelijkheid voor schade die een vrachtwagen in het verkeer veroorzaakt, is bij gevaarlijke stoffen degene die zeggenschap heeft over het gebruik van de vrachtwagen met de gevaarlijke stof aan boord, verplicht zich te verzekeren op de WAM-polis. Deze aansprakelijkheid is niet beperkt tot het verkeersrisico, maar geldt ook voor schade die de gevaarlijke stof veroorzaakt. Zo is ook de aansprakelijkheid verzekerd als een tankauto met een gewicht van meer dan 3.500 kilo in een garage ontploft.

Voor de aansprakeljikheid voor een gevaarlijke stof geldt verplicht een hogere verzekerde som dan voor schade veroorzaakt door een motorrijtuig, namelijk minimaal €10.000.000,-. Deze speci eke dekking voor gevaarlijke stoffen komt bovenop de minimaal te verzekeren bedragen voor gewone verkeersschade. De definitie van schade is ook ruimer: ook kosten van preventieve maatregelen en verlies of schade veroorzaakt door zulke maatregelen vallen onder de dekking. Dat geldt eveneens voor bedrijfsschade en andere niet-materiële schade, waarvan de oorzaak is toe te schrijven aan een gevaarlijke stof. Schade aan andere lading of bagage aan boord van het motorrijtuig hoeft u niet te verzekeren.

De wettelijke definitie van ‘motorrijtuig’ is breed: alle voertuigen die met mechanische of elektrische kracht worden voortbewogen. Hieronder vallen vrachtwagens en aanhangwagens, maar ook elektrische pallettrucks en (meeneem)heftrucks. Met ‘vrachtwagen’ wordt hieronder elk type motorrijtuig bedoeld.

De WA-verzekering geeft dekking voor heel Europa. Als u een derde schade toebrengt, kan die partij rechtstreeks bij uw verzekeraar aankloppen. De minimumdekking is wettelijk voorgeschreven, maar er bestaan wel verschillen in zowel voorwaarden als premiehoogte. Het is daarom goed verschillende aanbiedingen met elkaar te vergelijken.

Schade

De WA-verzekering dekt alle schade die de vervoerder met zijn vrachtwagen aan anderen veroorzaakt. Voorwaarde is wel dat de vrachtwagen deelneemt aan het verkeer op de openbare weg of op een terrein dat toegankelijk is voor het publiek of voor mensen die het recht hebben daar te zijn. Ook stilstaan en parkeren is een vorm van deelname aan het verkeer!

En als bijvoorbeeld een aanrijding met een vorkheftruck op het bedrijfsterrein plaatsvindt, valt de schade onder de wettelijke aansprakelijkheid.

Premie

De verzekeraar laat de vaststelling van de premie afhangen van zaken als:

• het soort motorrijtuig;

• het aantal kilometers dat u per jaar aflegt;

• het soort gebruik;

• de oorspronkelijke cataloguswaarde;

• de regio waarin u woont;

• het gewicht van de auto;

• de cilinderinhoud van motoren.

Het doel van de WAM

Het belangrijkste doel van de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorvoertuigen is de slachtoffers van verkeersongevallen waarbij een motorrijtuig is betrokken te beschermen tegen de financiële gevolgen van de schade. Om de benadeelde extra te beschermen heeft deze een eigen recht op uitkering door de verzekeraar. Deze claim moet de verzekeraar uitbetalen, ongeacht of de verzekerde onder de dekking van de polis valt.

De verzekeraar moet dus ook schade vergoeden die de verzekerde met opzet of bewust roekeloos heeft veroorzaakt, bijvoorbeeld door rijden onder invloed. Wel heeft de verzekeraar het recht zich te verhalen op de verzekerde.

6.2 Cascoverzekering

Samen met de verplichte WA-verzekering bieden verzekeraars vaak ook (beperkte of volledige) cascodekking aan.

Een cascoverzekering zorgt ervoor dat schade aan uw eigen vrachtauto gedekt is. Welke schade wordt vergoed, hangt af van de cascoverzekering. Er zijn twee soorten casco- verzekeringen.

Beperkt casco

Met een beperkte cascoverzekering bent u verzekerd voor schade ontstaan door brand, diefstal en storm en voor ruitschade. De premie voor de beperkte cascoverzekering hangt onder andere af van de waarde van uw auto en de schadehistorie.

Volledig casco

De volledige cascoverzekering is in de volksmond bekend als de AllRiskverzekering. De volledige cascoverzekering vergoedt bijna alle soorten schade die u aan uw auto kunt krijgen. U bent verzekerd zoals bij beperkt casco, maar ook tegen schade die voortkomt uit vandalisme, slippen of van de weg raken. Ook de premie voor de volledige cascoverzekering hangt onder andere af van de waarde van uw auto en de schadehistorie.

Sommige verzekeraars laten de hoogte van de premie of de hoogte van het verplichte deel van het eigen risico afhangen van de preventieve maatregelen die de verzekerde heeft genomen tegen diefstal van de vrachtauto. Meestal gaat het om het aanbrengen van een bepaald type beveiligings- installatie op de vrachtauto. Soms schrijven ze zelfs per type voertuig een beveiligingsklasse voor.

Aanvullende dekkingen

Vrachtautoverzekeringen geven ook de mogelijkheid tot aanvullende dekkingen. Enkele voorbeelden.

• Aansprakelijkheidsverzekering gevaarlijke stoffen

        Wanneer de lading bestaat uit gevaarlijke stoffen, kan de schade enorm zijn. De WAM verplicht de vervoerder om voor dit extra grote         risico een aanvullende aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten (zie ook 5.1).

• Inboedelverzekering motorrijtuigen

        Vrachtautochauffeurs brengen veel tijd in hun vrachtwagen door. Vaak kunnen zij in de vrachtauto eten en slapen. In de cabine liggen         daarom vaak - soms heel waardevolle - persoonlijke eigendommen. Schade aan deze eigendommen valt meestal niet onder de         standaarddekkingen. Hiervoor kunt u een inboedelverzekering motorrijtuigen afsluiten.

• Dekking laad- en losmaterieel, inclusief eigen gebrek

        Vaak beschikt een vrachtwagen over eigen voorzieningen om te gebruiken bij het laden en lossen, zoals laad- en loskleppen, kranen,         afzet- en kipinstallaties, beweegbare vloeren, compressoren en dergelijke. Bij de dekking hiervoor is beschadiging en verlies van het         aan het verzekerde voertuig bevestigde laad- en/of losmaterieel meeverzekerd. Uitgesloten van verzekering is schade door slijtage of         onvoldoende onderhoud. De verzekering vergoedt wel de schade door eigen gebrek, inclusief de herstelkosten van dit eigen gebrek.

• Boekwaardeclausule

        Bij een totaalverlies wordt de uitkering bij deze dekking gebaseerd op de boekwaarde en niet op de dagwaarde. Dit is een constructie         bedoeld voor geleasete vrachtauto’s. De boekwaarde volgt het leasecontract van de leasemaatschappij.

• Werkrisico

        Bij deze dekking is de aansprakelijkheid voor schade aan personen en goederen verzekerd, inclusief de daaruit voortvloeiende         gevolgschade veroorzaakt door laad-, los- of werkmaterieel dat vastzit aan de verzekerde vrachtwagen. Bijvoorbeeld laad-/loskleppen,         kranen en een walking oor.

• Sistercar

        Met deze dekking wordt de schade vergoed die u met of door de vrachtwagen aan een ander motorrijtuig van dezelfde         verzekeringnemer toebrengt. Omdat er geen sprake is van schade aan derden, zou er zonder vermelding op het polisblad voor deze         situatie geen dekking zijn.

Nog drie voorbeelden van aanvullende dekkingen zijn:

• ongevallen inzittenden;

• schadeverzekeringinzittenden;

• rechtsbijstand.

6.3 Container/trailerverzekering (CTA)

Deze verzekeringspolis dankt zijn ontstaan aan het interchange containervervoer. Bij dit vervoer heeft een vervoerder vaak voor korte tijd een containerchassis van derden aangepikt. Gedurende deze tijd is hij verantwoordelijk voor deze trailer. Raakt de trailer beschadigd bij een ongeval, dan biedt de CTA-polis hiervoor dekking. De polis biedt ook uitkomst voor gehuurde of geleende (overeenkomsten voor lease, huur of bruikleen) containers, opleggers en aanhangwagens.

Sommige verzekeraars beperken de dekking van de CTA-polis tot kortstondige huur- of leenperiodes. Huurt u dezelfde trailer voor een langere periode, dan moeten zij de dekking aanpassen.

Het juiste verzekerde bedrag

Voor de transportondernemer is het ook belangrijk om te kijken of op de CTA-polis het juiste verzekerde bedrag staat. Veelal is dit een maximumbedrag, gekoppeld aan de nieuw- waarde van de oplegger, bijvoorbeeld € 50.000,- of € 75.000,-. Onder het bedrag van € 50.000,- vallen alle zeilopleggers en kastenwagens, onder de € 75.000,- vallen bijvoorbeeld een speciaal ingerichte kledingtrailer of een koel-vriestrailer. Beide bedragen zijn doorgaans toereikend. Maar bij bijvoorbeeld een 32-tons dubbelwandige bulktrailer is al gauw een verzekerd bedrag van zo'n € 135.000,- noodzakelijk.

De meeste huurcontracten en uitwisselings-overeenkomsten bepalen dat de huurder of gebruiker aansprakelijk is voor beschadiging, vermissing of diefstal van het gehuurde of ter beschikking gestelde materieel. Ook als er geen (schriftelijk) contract is, kan er een wettelijke aansprakelijkheid zijn, omdat de situatie dan gezien wordt als huur, bruikleen of ‘bewaarneming’.

Beperkte of volledige dekking

De CTA-verzekering is een cascoverzekering voor het materieel dat u tijdens het transport gebruikt. Ook hierbij kunt u kiezen voor een beperkte of volledige dekking. Beperkte dekking bestaat uit dekking voor schade door brand of ontplof ng, blikseminslag, diefstal of vermissing en storm. Bij volledige dekking is de polis uitgebreid naar dekking voor elk van buiten komend onheil, zoals brand, ontplof ng, botsing, slippen, omslaan of van de weg raken als gevolg van eigen gebrek.

In het geval van een ongeval biedt de verzekering ook dekking voor bergings- en opruimingskosten en soms ook voor rechtsbijstand.

6.4 Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering

Naast de vervoerdersaansprakelijkheidsverzekering (voor schade aan de lading) en de wettelijke aansprakelijkheids- verzekering motorrijtuigen (voor schade veroorzaakt door vrachtwagens aan derden) is er nog een derde verzekering voor vervoerders van belang: de bedrijfsaansprakelijkheids- verzekering (AVB). Deze is een aanvulling op de twee andere verzekeringen en geeft dekking voor schadeclaims van klanten, werknemers of leveranciers. De AVB beschermt bedrijven tegen de financiële gevolgen van deze schadeclaims.

Premie

De premie hangt af van soort en omvang van het bedrijf. De premie wordt berekend over de geschatte omzet, waarna aan het einde van het verzekeringsjaar een herberekening plaatsvindt aan de hand van de werkelijke omzet. Bij de meeste bedrijfsaansprakelijkheids-verzekeringen geldt een verplicht eigen risico.

Wat dekt de AVB (meestal)?

• Persoonlijk letsel door toedoen van de rechtspersoon (het bedrijf) of werknemers, bedrijfsmiddelen, producten of verleende diensten. Bijvoorbeeld als een klant op het kantoor struikelt over een computerdraad en zijn been breekt, wordt de schade vergoed.

• Zaakschade door toedoen van de rechtspersoon (het bedrijf) of werknemers, bedrijfsmiddelen, producten of verleende diensten. Hieronder valt ook schade aan (bedrijfs)gebouwen of milieuvervuiling door een plotselinge gebeurtenis, zoals een ontsnapte gaswolk. Stoot een personeelslid, terwijl hij werkzaam is bij een opdrachtgever, bijvoorbeeld per ongeluk een computermonitor van deze opdrachtgever om, waardoor de monitor kapot valt, dan wordt de schade vergoed.

• Schades die werknemers oplopen tijdens het werk, bijvoorbeeld door een ongeluk, maar ook claims voor beroepsziekten, zoals RSI. Het bedrijf is natuurlijk verplicht te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden.

Wat dekt de AVB (meestal) niet?

• opzettelijk veroorzaakte schade;

• schade die niet aan personen of zaken is toegebracht;

• schade aan de eigen bedrijfsmiddelen;

• schade door motorrijtuigen of luchtvaartuigen;

• milieuschade die geleidelijk is ontstaan, zoals bodemverontreiniging;

• overtredingen, bijvoorbeeld: boetes;

• schade aan geleverde zaken.

De AVB geeft dus geen dekking voor schade aan zaken (goederen) van een derde, zoals bijvoorbeeld lading. De AVB is dus geen alternatief voor een vervoerders- aansprakelijkheidsverzekering.

6.5 Verzekering van logistieke diensten

Veel vervoerders bieden naast transport ook andere logistieke diensten aan. Ook voor deze diensten bestaan verzekeringen die de aansprakelijkheid dekken. Ze zijn vaak een uitbreiding van de gewone vervoerdersaansprakelijkheidsverzekering; u krijgt dus geen aparte polis. De premie is dan een toeslag op de al overeengekomen premie.

Inventarisatie van de activiteiten is de eerste stap om te bepalen welke dekking de verzekering moet bieden. Vervolgens hangt de aansprakelijkheid voor deze activiteiten samen met afspraken, overeenkomsten of algemene voorwaarden die opdrachtgever en opdrachtnemer zijn overeengekomen.

Aansprakelijkheid voor logistieke diensten en opslag

Logistieke dienstverleners, zoals vervoerders, bewaarnemers, stuwadoors en expediteurs, kunnen aanzienlijke aansprakelijkheidsrisico's lopen. Hoe groot die risico's zijn, hangt af van de afspraken die ze maken met hun opdracht- gevers. De verzekering van logistieke diensten geeft dekking voor de aansprakelijkheid van de logistieke dienstverlener voor een combinatie van activiteiten, zoals vervoer en

allerlei logistieke handelingen. Dat kan gaan van opslag, orderpicking en voorraadbeheer tot het verpakken en ompakken van pallets.

Douanerechten

Een douanerechtenverzekering dekt de aansprakelijkheid van degene die goederen aangeeft. Gedekt zijn de te betalen douanerechten, eventuele boetes en kosten van verweer. Niet gedekt is de hoedanigheid van de vervoerder. Als die douanerechten moet betalen als gevolg van schade aan

of verlies van de lading, kan hij dit claimen onder de vervoerderaansprakelijkheidsverzekering. Daarom is het van belang te weten of deze vervoerderaansprakelijkheidsverzekering hiervoor dekking geeft of zich beperkt tot alleen materiële schade.