Schade claimen

 1. Juridisch plaatje van bestelling

Bij een bestelling van goederen sluit de koper een koopovereenkomst met de verkoper. In de koopovereenkomst staat, welke goederen gekocht worden en tegen welke prijs. Maar daarnaast komen koper en verkoper overeen, op welke manier de goederen geleverd worden. Bij bestelling in een webshop staan de leveringsafspraken vaak in de algemene voorwaarden. Voor levering wordt vaak een vervoerder of expediteur ingeschakeld. In de koopovereenkomst staat, wie dat moet regelen: de koper of de verkoper. Degene, die opdracht geeft tot vervoer, wordt afzender genoemd. De afzender is de wederpartij van de vervoerder in de vervoerovereenkomst.

Let op: de vervoerder is geen partij in de koopovereenkomst. De afspraken tussen koper en verkoper over de wijze van leveren of de keuze van een Incoterm binden de vervoerder niet, ook niet als de Incoterm op de vrachtbrief wordt vermeld.

In de praktijk zijn er meer partijen betrokken bij levering en vervoer. Deze zijn voor een schadeclaim niet relevant. Alle extra partijen, die door koper of verkoper worden ingeschakeld, hebben alleen een juridische verbintenis met hun opdrachtgever. Dus als de bestelling niet op de locatie van de verkoper ligt, maar bij een magazijn (= warehouse of efulfilment center) dan zal de afzender deze bestelling door de vervoerder laten ophalen bij het aflaadadres, dus het magazijn. De aflader wordt daarmee geen partij bij de overeenkomsten. De aflader handelt namens zijn opdrachtgever, ook als hij de vrachtbrief in vak 22 ondertekent.

2. Schade claimen

Als de bestelling beschadigd of te laat wordt bezorgd, kan de geadresseerde schade claimen. Er zijn twee mogelijkheden: 

• claimen bij de vervoerder
• claimen bij de verkoper

Claimen bij de vervoerder: Door de vrachtbrief (onder voorbehoud) te tekenen voor ontvangst treedt de geadresseerde toe tot de vervoerovereenkomst. Daarmee staat de weg open om schade te claimen bij de vervoerder. In dat geval moet de geadresseerde aantonen dat de schade tijdens het transport is ontstaan. Bijvoorbeeld door een verkeerde temperatuur bij geconditioneerd transport. Of door breuk als de chauffeur tijdens de rit een manoeuvre heeft gemaakt en de colli in de wagen als gevolg daarvan zijn verschoven of omgevallen.

Claimen bij de verkoper: Als de geadresseerde de koper is van de producten, dan kan hij er ook voor kiezen om schade te claimen bij de verkoper. In de meeste gevallen is het eenvoudiger om te claimen bij de verkoper.

Als de leveringsvoorwaarde Incoterm EXW of FCA is overeengekomen, ligt dit gecompliceerder. In dat geval levert de verkoper bij het begin van het transport, dat wil zeggen dat de koper het transport regelt. Alleen als de vervoerder, die namens de koper de goederen in ontvangst neemt, een voorbehoud maakt op de vrachtbrief, kan de schade bij de verkoper verhaald worden. Dit voorbehoud moet specifiek zijn. Een algemeen voorbehoud in de trant van OVB of een stempel is niet genoeg. Specifiek is bijvoorbeeld: • Niet tijdens laden aanwezig kunnen/mogen zijn: aantallen, stuwage en goederen niet op schade kunnen controleren • Container/lading verzegeld overgenomen: controle van de lading niet mogelijk

3. Schadevergoeding berekenen

De vervoerder wordt in het nationale recht én in het internationale recht beschermd tegen hoge schadeclaims. De verdiensten van een vervoerder worden bepaald door gewicht en volume en afstand. De waarde van de goederen staan los van de vervoerskosten, die de vervoerder in rekening brengt. Een schadeclaim op basis van de waarde van de goederen is niet op te brengen door een vervoerder en kan tot het faillissement van de vervoerder leiden. Daarom is de aansprakelijkheid beperkt tot een limiet. Alleen in het geval de vervoerder opzettelijk de schade heeft veroorzaakt, zoals bij diefstal, wordt de limiet doorbroken. In dat (zeldzame) geval dient de vervoerder alle schade te vergoeden.

De schade, die de vervoerder vergoedt, bestaat in principe uit de waardevermindering van de goederen voor zover dit bedrag niet boven de limiet uit komt. De limiet voor binnenlands vervoer bedraagt €3,40 per kilo. Bij grensoverschrijdend vervoer is de limiet 8,33 SDR (= rond €10,00).

Let op: De vervoerder is geen vergoeding verschuldigd voor gevolgschade, ook wel genoemd indirecte schade.

4. Verzekeren tegen transportschade

De vervoerder verzekert zich tegen zijn aansprakelijkheid met een vervoerdersaansprakelijkheidsverzekering.

De afzender doet er verstandig aan om een goederentransportverzekering af te sluiten, als de waarde van de goederen boven de hierboven genoemde limieten komt. Deze verzekeringen worden ook op de websites van de grote pakketvervoerders aangeboden.